تجربه (مفردات‌نهج‌البلاغه)تجربه یا جرب (به فتح جیم) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای امتحان بعد از امتحان که حضرت علی (علیه‌السلام) در بیان موعظه‌ای و جریان جنگ با ایران و ... از این واژه استفاده نموده است. ۱ - مفهومشناسیتجربه یا جرب (به فتح جیم) به معنای امتحان بعد از امتحان آمده است. چنان‌که گفته می‌شود: «جرّبه تجریبا و تجربة: اختبره و امتحنه مرّة بعد اخری.» ۲ - کاربردهاامام (صلوات‌الله‌علیه) در بیان موعظه‌ای فرموده است: «و اعلموا انّه لیس لهذا الجلد الرقیق صبر علی النار فارحموا نفوسکم فانکم قد جرّتموها فی مصائب الدنیا.» واژه «مجرّب» به صیغه مفعول، به معنای آزمایش شده می‌باشد. چنان‌که در خطبه ۳۵، و خطبه ۱۳۴، که به عمر بن الخطاب در رابطه با جنگ ایران می‌فرماید: «فابعث الیهم رجلا محربا.» در معجم‌های نهج البلاغه و «نهج البلاغه» محمد عبدّه واژه «مجرّب» به صیغة اسم مفعول به معنی تجربه شده، آمده است؛ ولی آن «محرب» بر وزن منبر از حرب به معنی جنگ آزموده است؛ چنان‌که ابن میثم آورده است. واژه «تجارب» جمع تجربه بوده و سه بار در «نهج البلاغه» آمده است چنان‌که امام (علیه‌السلام) به امام مجتبی (علیه‌السلام) می‌نویسد: «فبادرتک بالادب ... لتستقبل بجدّ رایک من الامر ما قد کفاک اهل التجارب بغیته و تجربته.» ۳ - تعداد کاربرداین واژه ۱۶ بار در «نهج البلاغه» آمده است. ۴ - پانویس۵ - منبعقرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «تجربه، جرب»، ص۲۰۸-۲۰۷. رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
|